Plek in het boek
7.4 – Waarden: wat te doen als waarden botsen? (pagina 117)
Spanning kan ontstaan als je waarden onderling botsen en je twijfelt wat het juiste is om te doen. Voor beide keuzes is iets te zeggen en je hebt het gevoel dat je moet kiezen. Juist als het gaat om waarden wordt vaak de term ‘moreel dilemma’ gebruikt. Bij een moreel dilemma strijden gelijksoortige waarden met elkaar. Een mooi voorbeeld zien we in een fragment uit de film Mulan, waarbij de waarde eerlijkheid strijdt met de waarde loyaliteit naar haar familie en loyaliteit naar haar commandant.
De film
Mulan (2020) gaat over een jonge Chinese vrouw ten tijde van de Han-dynastie. Om het land te kunnen verdedigen tegen een invasie van de Rouran, besluit de keizer van China dat uit elk gezin één man moet dienen in het leger. Hua Mulan trotseert de traditionele wetten en neemt de plaats in van haar oude en zieke vader, een gerespecteerde oorlogsveteraan, door zich voor te doen als man. Ze is bereid te vechten voor haar familie en het rijk.
Het fragment
Tijdens de trainingen wordt Hua Mulan – ze heet nu Hua Jun – fysiek en mentaal zwaar getest. In dit fragment zien we dat de waarden loyaliteit, moed en eerlijkheid expliciet worden onderschreven tijdens de trainingen. Mulan heeft het daar zichtbaar moeilijk mee: de waarde eerlijkheid botst voor haar met de waarde loyaliteit. Ze stapt naar haar commandant Tung om hem de waarheid op te biechten. We zien dat Mulan het waardenconflict laat bestaan. Door de reactie van Tung doet ze even niets en behoudt haar ‘masker’. Het is blijkbaar nog niet het juiste moment om eerlijk te zijn. Haar angst om ontmaskerd te worden, is groter dan haar wens om eerlijk te zijn. Wanneer je de film verder kijkt, zal je zien dat die angst terecht is: ze wordt verstoten, zodra ze eerlijk is over haar vrouw-zijn. Spoileralert: het is een Disneyfilm en dus komt het ook allemaal weer goed.
