Plek in het boek
7.2 – Vind je kwaliteiten met de kernkwadranten van Ofman: zet tegenstrijdige kwaliteiten samen in (pagina 111)
Hoe kan je jouw kernkwaliteit combineren met jouw uitdaging. Bijvoorbeeld: hoe kan je zorgvuldig zijn en loslaten? In een fragment uit de film Ray laten we hiervan een voorbeeld zien. De moeder van de nog jonge en net blind geworden Ray Charles laat zorgvuldig los door niet in te grijpen als haar zoon in een spannende situatie terechtkomt en tegelijkertijd is ze heel alert om toch in te kunnen grijpen als het nodig is. Haar inzicht om in deze situatie behulpzaam te zijn door niet te helpen (maar wel aandachtig aanwezig te zijn), is een voorbeeld van een paradoxale blik. Ze combineert schijnbaar tegengestelde kwaliteiten tot een geheel, namelijk zorgvuldig en betrokken opvoeden én haar kind het zelf laten doen (loslaten). Het kost haar zichtbaar veel moeite niets te doen en ook dat is paradoxaal. De oplossing ligt dan dus niet meer in het vinden van een ‘balans’ tussen het een en het ander (een beetje doen en een beetje niets doen), maar juist in het versterken van beide uitersten. Dit betekent dat je – net als de moeder van Ray – de spanning moet kunnen uithouden: je moet kunnen omgaan met dingen die elkaar lijken uit te sluiten en tegelijkertijd beide waar kunnen zijn. Misschien ben jij wel heel zorgvuldig en precies in het expliciet en gemeenschappelijk maken van waarden binnen je onderzoeksteam en geef je tegelijkertijd veel ruimte aan je teamleden om zelf te bepalen welke precieze aanpak ze daarin kiezen.
De film
De film Ray (2004) gaat over het het leven van Ray Charles Robinson, beter bekend als Ray Charles. Hij werd in 1930 geboren in Albany in de Amerikaanse staat Georgia. Twee tragische gebeurtenissen hebben een grote invloed gehad op zijn carrière: hij werd blind op zijn zevende en op zijn vijftiende verloor hij zijn ouders. Op een blindenschool leerde hij klarinet, piano en saxofoon spelen. Nu wordt hij gezien als één van de vaders van de soulmuziek.
Het fragment
In dit fragment staat Ray aan het bed bij zijn vrouw. Ze hebben net een kindje gekregen. Dan herinnert hij zich de eerste keer dat hij volledig blind was. We zien de moeder van Ray die zorgvuldig loslaat door niet in te grijpen als haar zoon in een spannende situatie terechtkomt en tegelijkertijd is ze heel alert om toch in te kunnen grijpen als het nodig is. Het fragment laat kwaliteiten op spanning zien die elkaar versterken én hoezeer je iemand kan helpen door niet te helpen.