Plek in het boek
3.6 – Morele dilemma’s: schurende waarden in de praktijk (pagina 55)
Principes van wetenschappelijke integriteit zullen ook regelmatig botsen met andere waarden. Als onderzoeker functioneer je immers in een omgeving waar jijzelf en anderen allerlei ambities en belangen hebben. Persoonlijke waarden kunnen ook onbewuster een rol spelen in de professionele uitoefening van je vak. Dat laat de film The Children Act mooi zien.
De film
In The Children Act – een verfilming van het gelijknamige boek van Ian McEwan – staat Fiona May centraal als een zeer ervaren en toegewijde rechter bij het hooggerechtshof. Fiona krijgt de zaak toegewezen van de 17-jarige Adam Henry die leukemie heeft. Adam en zijn ouders weigeren een bloedtransfusie op grond van religieuze overtuigingen en daarmee ook verdere behandeling. Het ziekenhuis heeft de rechtszaak aangespannen om bloedtransfusie af te dwingen. Fiona moet een afweging maken tussen het recht op zelfbeschikking en het recht op bescherming, desnoods met dwang. Ze besluit om voordat ze een uitspraak doet Adam te bezoeken in het ziekenhuis.
Het fragment
In de eerste scène van het fragment doet Fiona May, direct aansluitend aan haar bezoek aan Adam, de uitspraak dat de bloedtransfusie mag worden toegediend: zijn leven weegt zwaarder dan zijn waardigheid. Adam herstelt en neemt contact op met Fiona. Ook reist hij haar achterna naar een zakelijke bijeenkomst en confronteert haar met de vraag waarom zij hem heeft bezocht in het ziekenhuis. Dat was niet nodig om de uitspraak te doen, want haar beslissing lag bij voorbaat al vast. Deze confrontatie zien we in de tweede scène. Hoewel Fiona haar professionele kernwaarden nergens schendt, maakt het verhaal duidelijk hoe zeer de zaak haar raakt en niet los gezien kan worden van haar persoonlijke situatie en verdriet.